بخشی از متن مقاله بررسي تطبيقي ضمان منافع مال مغصوب در فقه اسلامي :
سال انتشار : 1396
تعداد صفحات :62
مسئولیت غاصب نسبت به منافع مال مغصوب همواره یکی از مباحث مهم و کاربردی در فقه اسلامی بوده است. تشتت آرا بین فقهای اسلامی و تنوع استدلالها همراه با عدم جامعیت مباحث قبلی, از دلائل نگارش این مقاله است. در این مسأله ابوحنیفه و اتباع غیر متأخر او معتقدند غاصب به هیچ وجه ضامن منافع نیست. از نظر مالک بن انس نیز در صورت عدم استفاده از منافع, غاصب ضامن نیست اما در مقابل شافعیه و امامیه و حنابله معتقدند غاصب هم در منافع مستوفات و هم غیر مستوفات ضامن است. عدم صدق غصب بر منافع, مال نبودن منافع, حدیث الخراج بالضمان و قیاس از مهمترین ادل قائلین به عدم ضمان است و از طرفی تقوّم و مالیت عرفی منافع در کنار قاعده حرمت مال مسلمان, جواز تعدی به مثل, صدق غصب نسبت به منافع, سیره عقلا و ضمان تفویت ناشی از این سیره و قاعده لاضرر در کنار روایات معتبر و اجماع از مهمترین ادلهی ضمان منفعت است مشروط بر اینکه معمولاً در برابر آن منفعت, اجرت پرداخت شود.