بخشی از متن مقاله بررسي روند تغييرات زماني- مکاني تالاب‌هاي بين‌النهرين و عوامل مؤثر بر آن :
سال انتشار : 1395
تعداد صفحات :24
قرن 21 چالشهای زیادی را در پیش رو دارد که مقولههای محیط زیستی چون تخریب جنگلها و تالابها و پیامدهای آن(سیل, خشکسالی و گرد و غبارها) از مهمترین این چالشها بشمار میآیند. تالابهای بین النهرین به عنوان بزرگترین اکوسیستم آبی خاورمیانه, به صورت حوضهی اگزورئیک در جنوب عراق و بخش کوچکی از جنوب غربی ایران قرار گرفتهاند. این تالابها به دلیل وسعت زیاد, پایداری رطوبتی و همجواری با رودخانه های دایمی, یکی از پویاترین زیست بومهای آب شیرین جهان را در مقیاس محّلی- منطقهای بوجود آوردهاند. این زیستبومها با توانمندیهای هیدرواقلیمی- اکولوژیکی بسیار ارزشمند, نقش و جایگاه بسیار مهمی در پالایش محیطی و حیات اقتصادی منطقه دارند. تغییرات کمی و کیفی ناشی از فرآیندهای نامطلوب انسانی- طبیعی در دهههای اخیر تأثیرات مهمی بر ساختار و کارکرد این مجموعه گذاشته است و نقش تالابها را از تثبیت ریزگردها و پالایش محیطی به خاستگاه و کانون گرد و غبار منطقهای تغییر داده است. این پژوهش با روش آماری, تحلیلی- اسنادی,روند فروسایی و ناپایداری تالابهای بین النهرین را به عنوان یکی از علل افزایش گرد و غبار در ایران زمین مورد بررسی قرار میدهد. نتایج نشان داد که تالابها تغییرات تدریجی و ناگهانی متعددی را تجربه کردهاند. مهمترین عوامل مؤثر بر این تغییرات عبارتند از: تغییرات هیدرواقلیمی, توسعه امور زیربنایی(سدسازی, زهکشی و ....)تهدیدهای محیطی(تنشهای سیاسی و نظامی, خشکسالی و .....) و انواع آلایندههای انسانی(کشاورزی, صنعتی, خانگی) که در مدیریت و برنامهریزی هیدروپلیتیک محلی- منطقهای, جهت بهسازی و پایداری محیطی تالابها و بالطبع کاهش رخداد پدیده گرد و غبار باید لحاظ شوند. این پژوهش نشان داد که تصاویر ماهوارهای توانایی آشکارسازی و توصیف تغییرات زمانی- مکانی تالابهای بینالنهرین را دارند.