بخشی از متن مقاله ابوعلي مُسکويه و خرد سياسي چندآوايي :
سال انتشار : 1391
تعداد صفحات :45
چکیده جاویدان خرد آمیزه‌ای از متون گوناگون است. ابوعلی مُسکویه در این مجموعه حکمتهای متعددی از فرهنگ‌ها و افق‌های اجتماعی گوناگون را فراهم آورده است. آوا‌های متکثر جاویدان خرد, با محوریت عقلِ اخلاق‌بنیاد, درواقع نوعی فلسف عملی چندگانه را صورت‌بندی می‌کنند. مسکویه با کنار هم قراردادن حکمتهای ایرانی, رومی, هندی, عرب پیش از اسلام, و عرب دور اسلامی آرمان عقلی سراسرْ جهانی و ابدی را طراحی کرد و در ورای تمدن‌ها و ملت‌ها, شاکله‌ای انسان‌گرایانه را ترسیم کرده است. جاویدان خرد, به منزل متنی چندآوایی, عرص پذیرش «دیگری» است و بردباری سیاسی و آموختن از «دیگری» را به مخاطب می‌آموزد. در سراسر این کتاب حضور دیگری ملموس است؛ دیگریِ عرب, دیگری هندی, دیگری رومی, دیگری یونانی, دیگری مسلمان, و دیگری نامسلمان. پذیرش دیگری چون مبتنی‌بر اخلاق انسان‌گرایانه است, خرد مصلحت‌اندیشِ سیاست را از خشونت تهی می‌سازد و به این اعتبار, مرز دقیقی بین عقلانیتِ حکمت عملی جاوید و عقلانیت نهفته در سنت رئالپولیتیک برقرار می‌شود. حکمت عملی ابوعلی مسکویه برای ابتنای نظری سیاسی معاصر بر میراث قدمایی ظرفیت‌های فراوانی دارد. این ظرفیت‌های نهفته را می‌توان, در چهارچوب اقتضائات دوران, «آشکار» یا «بازنویسی» کرد.