بخشی از متن مقاله اندازه‌گيري و تخمين تغييرات زماني رسوب معلق با استفاده از رويکرد منحني سنجه رسوب در رودخانه مرگ :
سال انتشار : 1396
تعداد صفحات :21
رسوب معلّق به عنوان یک جز مهمّ هیدرولوژیکی, ژئومرفولوژیکی و اکولوژیکی, عامل مستقیم ناپایداری رودخانهها شناخته شده است؛ بنابراین, شناخت تغییرپذیری آن در رودخانهها برای مدیریت منابع آب و مسائل محیطزیستی امری ضروری است. به این منظور, تعداد پنج رگبار طی یک دوره 4 ماهه در سال 1395-1394 در رودخانه مِرِگ نمونهبرداری و تجریه و تحلیل شدند. نمونهبرداریها, در فواصل زمانی دو تا چهار ساعته انجام گرفت و میزان غلظت رسوب معلّق در آزمایشگاه با استفاده از کاغذ صافی به دست آمد. تخمین تغییرات زمانی رسوب معلّق طی رگبار با استفاده از منحنیهای سنجه رسوب صورت گرفت. رویکردهای مختلفی از جمله تهیّه منحنی سنجه رسوب بر اساس الگوی حلقههای رسوبی, تفکیک هیدرولوژیکی و مقیاس فصلی به کار گرفته شد. رگبارهای اندازهگیریشده دارای مقادیر دبی پیک از 38/1 تا 40/49 متر مکعب بر ثانیه بودند که دامنه مناسبی از دبیهای پیک کم تا زیاد در این رودخانه را پوشش میدهد. همچنین غلظت رسوب حداکثر اندازهگیریشده در این رگبارها نیز از حداقل 1 تا حداکثر 2/15 گرم بر لیتر به دست آمد. میانگین بار رسوب معلّق در دوره مطالعاتی 15919 تن بوده است. اندازهگیری رسوب معلّق طی دو فصل زمستان و بهار در حوضه مورد مطالعه نشان داد که میزان تولید و انتقال رسوب در بهار بیشتر از زمستان است. روابط برازش‌شده بر تمامی منحنیهای سنجه معتبر و دارای ضریب تبیین بالای 5/0 و خطای تخمین زیر 50% بودند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که منحنی سنجه در رودخانه مِرِگ میتواند تخمین قابل قبولی از بار رسوب معلّق بدون نیاز به طبقهبندی یا تفکیک دادهها ارائه دهد.