بخشی از متن مقاله تعيين اولويّت کريدورهاي حيات وحش بين مناطق حفاظتشدة استان آذربايجان شرقي :
سال انتشار : 1396
تعداد صفحات :24
تکّهتکّه شدن و انزوای زیستگاهها به عنوان یکی از بزرگترین تهدیدهای تنوّع زیستی, خطر انقراض محلّی گونهها را به خاطر عوامل درونآمیزی و حوادث تصادفی جمعیّتشناختی افزایش میدهد. این امر, توانایی جابهجایی جمعیّتها را نیز در پاسخ به آشفتگیهای زیستگاهی محدود میکند. با ایجاد یا حفاظت از مسیرهای ارتباطی بین هستههای طبیعی, میتوان اثرات منفی تکّهتکّه شدن زیستگاه را کاهش داد. در این مطالعه, با بهکارگیری معیارهای زیستی و تهدید - فرصتها و بر اساس همآرایی گروههای مختلف ذینفع در تصمیمات حفاظت محیطزیست, مسیرهای ارتباطی بالقوّه تنوّع زیستی در استان آذربایجان شرقی اولویّتبندی شدند. برای مسیر با بالاترین اولویّت ارتباطی, گونههای حسّاس به تخریب و تکّهتکّه شدن زیستگاه از نظر کارشناسان اداره کلّ حفاظت محیطزیست مشخّص گردید. مدلسازی مطلوبیت زیستگاهی برای گونههای مار (جنسهای وایپر و کلوبر), پلنگ, سیاهگوش, کل و بز و قوچ و میش با کمک چهار مدل آماری جی.ال.ام., ام.آی.آر.اس., مکسنت و آر.اف. و استفاده از دادههای حضور گونهها صورت گرفت. اگرچه صحّت پیشیابی تمامی چهار مدل در مورد پلنگ و کل و بز خوب بود ولی در مورد قوچ و میش مدلهای مکسنت و آر.اف. و برای سیاهگوش نیز تنها مدل آر.اف. صحّت پیشیابی خوبی نشان دادند. در مورد گونههای مار, هیچ مدلی از صحّت پیشیابی خوبی برخوردار نبود (آی.یو.سی. < 7/0). با واردسازی نتایج این چهار مدل در یک مدل اجماعی, نقشههای مطلوبیت زیستگاهی گونهها تهیّه گردید. با کمک نقشههای مطلوبیت زیستگاهی به دست آمده و بهکارگیری بسته جانبی طرّاحی کریدور در محیط آرک.جی.آی.اس., طرّاحی کریدور مناسب از دیدگاه گونههای انتخابشده صورت گرفت. بر اساس نتیجه به دست آمده, لزوم ایجاد کریدورهای ارتباطی بین پناهگاه حیات وحش کیامکی و منطقه حفاظتشده مراکان در اولویّت اوّل استانی و منطقه حفاظتشده دیزمار و پناهگاه حیات وحش کیامکی در اولویّت بعدی قرار دارد. محلّ تعیینشده کریدور بین پناهگاه حیات وحش کیامکی و منطقه حفاظتشده مراکان با مشاهدههای میدانی جابهجایی تنوّع زیستی همخوانی نزدیکی را نشان داد.